De Standaard January 24, 2003
Zonnig, met nu en dan een bom
By Kim De Rijck
De klok tikt voor Saddam Hoessein, maar ook voor de Amerikanen. Want de zomer nadert in Irak en de militaire uitrusting van het Amerikaanse leger geeft problemen in de zanderige hitte. Maar militaire gezaghebbers maken zich sterk dat het weer de planning niet beinvloedt.
ALS de Verenigde Naties binnenkort besluiten dat Irak de regels omtrent massavernietigingswapens heeft overtreden, kan een oorlog snel beginnen. In het gebied rond de Perzische Golf staan 60.000 tot 70.000 Amerikaanse manschappen klaar, en er zijn zeker nog 60.000 extra soldaten op komst, en minstens 26.000 Britten. Volgens militaire analisten kan een grondoorlog half maart beginnen, zodat de strijd in mei achter de rug is. Volgens andere experts die in de Amerikaanse media geciteerd worden, kan de Amerikaanse oorlogsmachine al half februari een 'rollende start' nemen, waarbij de laatste bataljons de troepenmacht pas komen versterken terwijl de strijd al aan de gang is. Een oorlog vanuit de lucht kan zelfs nog vroeger beginnen. Als het tot een oorlog komt, hebben de Amerikanen, met of zonder geallieerden, er in ieder geval alle belang bij dat het zo snel mogelijk gebeurt. De winter loopt weldra ten einde in Irak. Nu is het er nog tussen 0 en 24 graden Celsius, maar in maart schieten de temperaturen omhoog. De strijd zou in de zomer voor de Amerikanen fysiek erg moeilijk worden. Er valt zo goed als geen regen, en in juli en augustus lopen de temperaturen soms op tot 49 graden. Schietgerei en ander materieel worden gewoon te heet om met blote handen vast te houden. Het zand wordt zo droog dat tanks en jeeps grote stofwolken doen opwaaien die van ver te zien zijn, ook voor de vijand.
Maar het ergste is misschien wel de beschermende kledij die de Amerikaanse soldaten moeten dragen. Omdat Saddam Hoessein ervan verdacht wordt een arsenaal biologische en chemische bommen achter de hand te hebben, moeten de Amerikaanse militairen gesloten 'pakken' en gasmaskers klaarhouden, om contact met gifgas of dodelijke virussen of bacterien te verhinderen. De pakken, die meer dan 2,5 kilogram wegen, bevatten actieve kool dat schadelijke stoffen kan absorberen, en zijn zo goed als luchtdicht. Een militair met zo'n pak en gasmasker is een stuk trager en minder beweeglijk dan in gewone uitrusting. En in de zinderende woestijnhitte zullen de soldaten zich te pletter zweten in hun plastic en rubberen outfit. Het gevaar op uitputting en oververhitting wordt reeel. Alleen om die redenen al zou Saddam Hoessein kunnen overwegen een 'biologische' of 'chemische bom' te gooien, zelfs met een lading die weinig schade aanricht. De Amerikanen werken aan lichtere pakken, maar die zijn ten vroegste over een jaar of twee beschikbaar.
Pas in oktober is de grootste hitte in Irak voorbij, maar het is onwaarschijnlijk dat een aanval nog zo lang wordt uitgesteld. Aan de vorige Golfoorlog, in 1991, gingen zes maanden van Amerikaanse en geallieerde machtsontplooiing vooraf. Die lange aanloop diende niet alleen om de Irakezen, die Koeweit waren binnengevallen, te intimideren, maar ook om de grondoorlog uit te stellen tot het koelere seizoen. De strijd in de woestijn duurde van half januari tot eind februari. En dan nog moesten heel wat missies worden afgelast omdat helikopters, tanks en ander materieel waren aangetast door het stof of omdat winterse wolken of regen acties vanuit de lucht verhinderden.
Generaal Tommy Franks, die de oorlog in Irak zal leiden, beweert dat de timing van de troepenactie niet afhangt van het weer of andere 'comfortfactoren'. 'De hitte is geen reden om de militaire campagne uit te stellen, ze zal ze hoogstens bemoeilijken', klinkt het vanuit officiele bronnen. Maar het voetvolk denkt daar misschien wel anders over, zoals een incident tijdens een persconferentie begin november pijnlijk illustreerde. Een lid van het militaire team dat chemisch en biologisch gevaar bestrijdt, legde aan de verzamelde pers in het Pentagon uit dat de nieuwe beschermende 'chembio'-pakken wel een beetje warm zijn, maar dat is voor de manschappen geen probleem, zo werd gezegd, die zijn immers getraind voor fysiek moeilijke situaties, ook in de woestijn. Waarop Kerrethel Avery, een van de teamleden die zo'n nieuw pak aan had om te demonstreren hoe goed en gebruiksvriendelijk het wel is, flauwviel door de warmte van de lampen in de perszaal. Terwijl Avery weer bij bewustzijn werd gebracht, werd de andere teamleden veiligheidshalve bevolen in 'rust' te gaan staan en het eigen pak los te ritsen.
De nieuwe pakken, met de gonzende naam Joint Service Lightweight Integrated Suit Technology, die lichter en sterker zijn dan de vorige versie, liggen onder vuur. Tienduizenden van die pakken zouden met scheuren en fouten geleverd zijn en uitgedeeld aan de soldaten. Verder zou de binnenbekleding bij contact met zweet kapotgaan en zo haar functie verliezen.
WAARSCHIJNLIJK zullen de Amerikaanse troepen de grootste hitte kunnen vermijden door vooral 's nachts aan te vallen, dan is het in de woestijn rond de twintig graden. In het donker halen de Amerikaanse troepen ook voordeel uit het feit dat ze beschikken over infraroodnachtkijkers en hoogtechnologische doelwitzoekende technologie, waar geen mensenogen voor nodig zijn. Het verrassingseffect van nachtelijke aanvallen werd ook in Afghanistan gebruikt. Maar naarmate de zomer nadert, worden de nachten korter.
En vanaf april zorgen de winden in Irak voor bijkomende complicaties. Zo zijn er de sharqi, een droge, stoffige wind die rukwinden tot tachtig kilometer per uur kan veroorzaken, en de shamal, een hete, aanhoudende noordwestelijke wind. Beide winden brengen stof- en zandstormen met zich mee die de luchtoperaties kunnen lamleggen. Op de grond bemoeilijken stof en zand de ademhaling, en kruipen in materiaal en wapentuig, dat daardoor tijdelijk onbruikbaar wordt.
De Amerikaanse troepen zouden deze keer beter uitgerust zijn om in moeilijke omstandigheden te opereren. Zo beschikt het Pentagon over satelliet-gestuurde bommen en raketten die ook bij slecht weer hun doel kunnen vinden. Satellieten, spionagevliegtuigen en onbemande vliegtuigen zijn uitgerust met radardetectietechnologie die door wolken, rook, mist en stof heen kan 'zien' en zo de beweging van vijandelijke troepen en voertuigen in de gaten kan houden. Nieuwe, betere stoffilters en verbeterde onderhoudspraktijken moeten het zand uit de motoren houden van al wat rolt en vliegt.
Met de hitte zouden de militairen nu ook beter overweg kunnen dan twaalf jaar geleden. Na de eerste Golfoorlog zijn de Amerikanen gaan trainen in landen als Koeweit en Saoedi-Arabie. Ook in woestijngebieden in eigen land, in legerkazernes in Californie, Nevada en Arizona, worden soldaten en materieel aan warm weer blootgesteld. In de twaalf jaar van controlevluchten boven de no fly zone in Irak hebben de Amerikanen zich geoefend in het voorspellen van het plaatselijke weer. Ook de oorlog in Afghanistan heeft nuttige woestijnervaring opgeleverd. 'Daar waren stof en vuil een groot probleem', getuigde Sergeant Edwin Wahl, die deelnam aan Operatie Anaconda, tegenover het persagentschap AP. 'Na iedere missie met een Chinookhelikopter moesten we de motor schoonmaken.'
Een deel van het materieel blijft kwetsbaar voor hitte, zand en stof. De Amerikanen willen de strijd dan ook het liefst voor de zomer afhandelen. De troepen kunnen het broeierige woestijnklimaat misschien wel aan, maar gemakkelijk zal het niet zijn. Van november tot februari blijft de beste periode voor een oorlog in Irak, vanuit Amerikaans standpunt althans.
www.globalsecurity.org
In de zinderende woestijnhitte zullen de soldaten zich te pletter zweten in hun plastic outfit
Hitte, zandstormen en de eigen beschermende kledij kunnen het de Amerikanen in Irak flink moeilijk maken als ze de oorlog in de zomer moeten uitvechten. (c)
Copyright © 2003, VUM Groep
