Evrensel Gazetesi 04/10/2002
Denetçiler isgalin ilk adimi
Amerikan hükümetinin, BM silah denetçilerini, Irak topraklarini isgal etmek için bir "ilk basamak" olarak kullanmak istedigi anlasildi. ABD ve Ingiltere tarafindan hazirlanan ve dün BM Güvenlik Konseyi üyelerine sunulan yeni karar tasarisi; emperyalist isgale adeta zemin hazirliyor. Tasarida; silah denetçilerinin silahli Batili askerler esliginde ülkeye gitmesi, "uçusa yasak bölge"lerin yani sira "Iraklilarin girmesi yasak bölgeler" olusturulmasi, ülke çapinda "güvenlik koridorlari" kurulmasi gibi, egemen bir ülkenin kabul etmesi mümkün olmayan dayatmalar yer aliyor.
Provokasyona açik
Ingiliz The Guardian gazetesi, bu tasariyla, Bush yönetiminin "silah denetimi sürecini, zorlayici bir operasyona dönüstürmeyi" hedefledigi yorumunu yapti. Tasari karar haline gelirse Irak'in topyekûn isgali "an meselesi" haline gelecek. Irak hükümetinin, silah denetimi sirasinda yaptigi en ufak "hata", BM'ye "uluslararasi baris ve güvenligin saglanmasi için gereken her seyi yapma" yetkisi taniyacak. Amerikan hükümeti de, bu yetkinin ortaya çikmasi için Irak içinde elinden gelen her provokasyonu gerçeklestirecek.
BM disi 'denetçiler'
ABD planina göre; silah denetçilerinin üsleri Irak içinde olacak. Burada, BM askerlerinin gözetiminde bulunacaklar. BM üyesi ülkelerden birine ait askeri kuvvetler; "süpheli bir silah tesisi" etrafinda uçusa ve kara araçlarina yasak bölgeler ilan edebilecek.
Ayrica; Güvenlik Konseyi'ne üye devletler, "resmi BM denetçilerinin yaninda" kendi ülkelerine ait denetçileri de gönderebilecekler. BM yetkisi disinda hareket edecek olan bu "ekstra" denetçiler, BM denetçilerinin sahip oldugu tüm haklara sahip olacak.
Güvenlik Konseyi üyeleri, BM ekiplerine "hangi bölgenin nasil incelenecegine" dair "tavsiyelerde" bulunabilecek.
Dahasi, istenen Irakli yetkililer, aileleriyle birlikte ülke disina çikarilarak sorguya çekilebilecek.
Garantili isgal!
BM diplomatlari; böylesi bir süreçte ABD askeri kuvvetlerinin en önde yer alacagini, böylece Pentagon'un, saldiri daha baslamadan Irak topraklarina asker konuslandirmis olacagini kaydettiler. Global Security adli Amerikali "düsünce kurulusu"nun lideri John Pike, "Bu öyle bir tasari ki, alternatifi isgal dahi olsa Irak kesinlikle reddedecektir" dedi. Pike, "Her iki durumda da isgal olacaksa, isgalcilere karsi direnme hakkina sahip olmak yegdir. Bu tasari, Irak'in reddetmesi için hazirlanmis" diye konustu.
Konsey üyelerine verildi
Bu inanilmaz kosullarin kabul edilmesi, BM'nin kimin çikarina çalistigini bir kez daha gösterecek. ABD ve Ingiltere, bu tasariyi gündeme getirmek için, Irak ile BM denetçileri arasinda varilan mevcut anlasmayi kötülüyorlar. Paris ve Moskova tarafindan desteklenen Viyana'daki anlasma, Washington ve Londra tarafindan "bosuna bir çaba" olarak nitelendi.
Tasari, dün Güvenlik Konseyi üyelerine dagitildi. Tasari kabul edildigi takdirde Irak, karar BM Genel Sekreteri tarafindan teblig edildikten 7 gün içinde buna uyup uymayacagini açiklayacak. Tasarinin ne zaman oylanacagi ise bilinmiyor.
Bu arada, ABD Temsilciler Meclisi, Baskan Bush'a, Irak'a askeri saldiri düzenleme yetkisi veren bir tasariyi kabul etti. Tasari, Senato'dan geçtikten sonra yasallasmis olacak.
© Copyright 2002
